អគ្គនាយកអង្គភាពស៊ីម៉ាក ឯកឧត្តម ហេង រតនា បានឲ្យដឹងថា អង្គភាពស៊ីម៉ាក់ផ្អាកតែកម្លាំងខ្លះស្ថិតក្រោមគម្រោងជំនួយអាមេរិកប៉ុណ្ណោះក្រៅពីនោះស៊ីម៉ាក់នៅតែបន្តឆ្លើយតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាធម្មតា។ ឯកឧត្តមបានបញ្ជាក់បែបនេះ ក្នុងពេលជួបសំណេះសំណាល និងផ្សព្វផ្សាយការងារពាក់ព័ន្ធការផ្អាកគម្រោងជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងប៉ះពាល់ដល់សកម្មភាពប្រតិបតិ្តការខ្លះរបស់អង្គភាពនៅខេត្តគោលដៅទាំង៨ខេត្ត កាលពីថ្ងៃទី០២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ នៅទីបញ្ជាការដ្ឋានកងឯកភាពទី៥ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
ឯកឧត្តម ហេង រតនា បានឲ្យដឹងថា សំណល់យុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាមនៅកម្ពុជាអាចបែងចែកជា ៥បញ្ហាសំខាន់គឺ៖ ១. បញ្ហាគ្រាប់មីន៖មានគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សគ្រប់ប្រភេទនិងគ្រាប់មីនប្រឆាំងយានយន្ត មានចំនួនប្រមាណ៤-៦ លានគ្រាប់។ ២. បញ្ហាគ្រាប់បែកចង្កោម៖ គ្រាប់បែកចង្កោមដែលទម្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមមានចំនួនប្រមាណជាងមួយមុឺនទីតាំងមានបរិមាណគ្រាប់ចំនួនជាង២៨លានគ្រាប់។ ៣. បញ្ហាគ្រាប់ទម្លាក់ពីយន្តហោះ៖ មានចំនួនជាង ២សែន៣មុឺនទីតាំងមានទម្ងន់គ្រាប់បែកប្រមាណ៤.០៣ លានតោន។ ៤. បញ្ហាគ្រាប់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះផ្សេងៗ៖ គ្រាប់កាំភ្លេីងធំគ្រាប់ប្រយុទ្ធថ្មេីជេីងផេ្សងៗ….ជាដេីម គ្មានព័ត៌មានច្បាស់លាស់ទេ និង៥. បញ្ហាគ្រាប់បែកអាវុធគីមី៖គ្រាប់បែកអាវុធគីមីទម្លាក់ពីយន្តហោះមួយចំនួន។
ឯកឧត្តមបានបន្តថា បញ្ហាទាំង៥ នៃសំណល់យុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាមនៅកម្ពុជានេះ ស្ថិតក្រោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិមួយចំនួនដូចជា៖១.បញ្ហាគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សស្ថិតក្រោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិហាមឃាត់ការប្រេីប្រាស់គ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស.. ២. បញ្ហាគ្រាប់បែកចង្កោមស្ថិតក្រោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិហាមប្រេីប្រាស់…គ្រាប់បែកចង្កោមនិង៣. បញ្ហាអាវុធគីមី ស្ថិតក្រោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិហាមឃាត់ប្រេីប្រាស់អាវុធគីមី។ ក្នុងចំណោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិទាំង៣ខាងលេីនេះកម្ពុជាជារដ្ឋភាគីសម្រាប់អនុសញ្ញាអន្តរជាតិចំនួន២គឺគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សនិងអាវុធគីមី។
ដូចនេះការអនុវត្តភារកិច្ចបោសសម្អាតគ្រាប់មីននិងសំណល់យុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាមត្រូវអនុលោមតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិផង និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាអន្តរជាតិផងដែរ។ ជាក់ស្តែងការអនុវត្តអនុសញ្ញាអន្តរជាតិអាវុធគីមី មានមាត្រាមួយចំនួនមានចែងច្បាស់ថា”ការបោសសម្អាតសំណល់អាវុធគីមី ជាបន្ទុកទទួលខុសត្រូវដោយប្រទេសផលិតឬរដ្ឋដែលប្រេីប្រាស់អាវុធគីមីនោះទៅលេីរដ្ឋរងគ្រោះ”…ជាដេីម។
ឧទាហរណ៍ជាក់សែ្តងបញ្ហាអាវុធគីមីរវាងប្រទេសជប៉ុននិងចិនដោយក្នុងសង្គ្រាមនិងក្រោយសង្គ្រាមជប៉ុនបានប្រេីប្រាស់ និងបន្សល់ទុកអាវុធគីមីមួយចំនួននៅលេីទឹកដីប្រទេសចិន ដូចនេះភាគីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនមានភារកិច្ចជាអ្នករ៉ាប់រងធ្វេីការបោសសម្អាតអាវុធគីមីសំណល់សង្គ្រាមនៅទឹកដីប្រទេសចិននោះទាំងស្រុងតែម្តង ជំនួសឱ្យភាគីប្រទេសចិន។
សរុបខ្លីការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិក្នុងភាពជាដៃគូល្អជាប្រការចាំបាច់ និងការពង្រឹងភាពជាម្ចាស់ដោយម្ចាស់ការលេីសភាពការណ៍ដេីម្បីឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យជាតិជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសុខសន្តិភាពសង្គមជាតិ។ ដូចនេះកង្វះខាតការស្វែងយល់សុីម្រៅលេីឬសគល់បញ្ហាហេីយបែរជាដាក់បន្ទុកលេីរាជរដ្ឋាភិបាលនោះ អាចធ្វេីឱ្យប៉ះពាល់ផលប្រយោជន៍ជាតិនិងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។
អគ្គនាយកស៊ីម៉ាក បញ្ជាក់ជាថ្មីថា អង្គភាពសុីម៉ាក់ផ្អាកតែកម្លាំងខ្លះស្ថិតក្រោមគម្រោងជំនួយអាមេរិកប៉ុណ្ណោះដូចនេះកម្លាំងអង្គភាពសុីម៉ាក់បន្តឆ្លេីយតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខេត្តទាំងឡាយ តាមសំនូមពរជាធម្មតា៕
