១៥មិថុនា ៦២ឆ្នាំមុន កម្ពុជាឈ្នះថៃក្នុងសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារ

Phea ra

នៅថ្ងៃទី១៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ២០២៤នេះ គឺជាខួបទី៦២ ដែលតុលាការយុត្តិធម៌អន្ដរជាតិទីក្រុងឡាអេបាន​សម្រេចឲ្យកម្ពុជាឈ្នះក្ដីលើភាគីថៃ ក្នុងសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារ។ ប្រាសាទព្រះវិហារ មិនត្រឹមតែតុលាការអន្តរជាតិ កាត់ក្តីឲ្យខ្មែរបានទទួលមកជាអច្ឆរិយវត្ថុរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងអង្គការ UNESCO បានចុះបញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីនៃបេតិកភ័ណរបស់ពិភពលោកទៀតផង។

ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត​បានអបអរសាទរ ខួប៦២ឆ្នាំ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ សម្រេចឱ្យកម្ពុជាជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើប្រាសាទព្រះវិហារ ១៥ មិថុនា ១៩៦២ – ១៥ មិថុនា ២០២៤។

កាលពីថ្ងៃទី​៦​តុលា​១៩៥៩ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការអន្ដរជាតិ (Cour Internationale de Justice/International Court of Justice)​។ ពាក្យបណ្ដឹងកាលនោះមានជាង​១០​ទំព័រ។

ក្រោយពីបានបង្ហាញអំពីមូលហេតុសព្វគ្រប់ ពាក្យបណ្តឹងបានស្នើសុំឱ្យតុលាការធ្វើការវិនិច្ឆ័យដូចតទៅ៖ ទី១. ស្នើឱ្យរាជាណាចក្រថៃដកកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ខ្លួនដែលចូលមកកាន់កាប់ប្រាសាទព្រះវិហារ តាំងពីឆ្នាំ១៩៥៤​នោះ ចេញពីប្រាសាទព្រះវិហារ និងទី២. ​ស្នើថា អធិបតេយ្យភាព​ដែនដីលើប្រាសាទព្រះវិហារជាកម្មសិទ្ធិរបស់រាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ពាក្យបណ្ដឹងនោះ​មានភ្ជាប់នូវឯកសារ​«​ឧបសម្ព័ន្ធ» ជាច្រើន ហើយឧបសម័ន្ធដែលសំខាន់ជាងគេបំផុតនោះ​គឺ «​ផែនទីដែលរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មការកំណត់ព្រំដែនរវាងឥណ្ឌូចិន​និងសៀម» ដែលហៅថា “​ផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ​១” (Annex I Map)​។​

តុលាការបានកំណត់ថា នៅតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារព្រំដែនស្របច្បាប់រវាងកម្ពុជា និងថៃ គឺព្រំដែនដែលមានគូសនៅលើផែនទីឧបសម្ព័ន្ធទី១។​តាមរយៈខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែននេះ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្រុងឡាអេ​បានសម្រេចសេចក្តីថា៖ ប្រាសាទព្

រះវិហារ​ស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី ដែលស្ថិតក្រោមអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា, ថៃត្រូវតែដកកងទ័ពប៉ូលិស ឬឆ្មាំផ្សេងទៀត ដែលឈរជើងនៅក្នុងប្រាសាទ និងនៅជុំវិញប្រាសាទ ក្នុងដែនដីរបស់កម្ពុជាហើយថៃត្រូវប្រគល់នូវរាល់វត្ថុបុរាណ ដែលថៃបានយកចេញពីប្រាសាទព្រះវិហារ ឬពីតំបន់ប្រាសាទ​ក្នុងអំឡុងពេលដែលថៃកាន់កាប់ប្រាសាទ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៥៤ មកឲ្យកម្ពុជាវិញ។

រឿងក្ដីទាក់ទងទៅនឹងប្រាសាទព្រះវិហារ​ប្រព្រឹត្ដទៅអស់រយៈពេលជិត​៣​ឆ្នាំ ហើយនៅទីបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៥ មិថុនា ១៩៦២ តុលាការអន្ដរជាតិក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ បានសម្រេចឱ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលជ័យជម្នះ៕

អត្ថបទទាក់ទង

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រកាសបំពាក់មេដាយដល់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានចម្រុះស្ថាប័ន ដែលខំដើរតាមសម្តេចច្រើនឆ្នាំ

  • Phea ra
  • មិថុនា ៨, ២០២៣
  • 0

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានប្រកាសបំពាក់មេដាយដល់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានចម្រុះស្ថាប័ន ដែលខំដើរតាមសម្តេចជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ។ សម្តេចបញ្ជាក់ថា តាមបញ្ជីមានអ្នកសារព័ត៌មាន ៩៩នាក់ ប៉ុន្តែសម្តេចថា ត្រូវស្រង់ឈ្មោះម្តងឲ្យអស់ ដោយសម្តេចផ្តល់ឱកាសជួបជុំពិសារអាហារមួយពេល និងបំពាក់មេដាយជូននាពេលឆាប់ៗនេះ។ សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍បែបនេះ ក្នុងចុះជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ កម្មការិនីសរុបជិត ២ម៉ឺននាក់ មកពីរោងចក្រសហគ្រាសចំនួន៥ ដែលកំពុងដំណើរអាជីវកម្មក្នុងស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំងនៅព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣៕ អត្ថបទ៖ អក្ខរា

ព្រះមហាក្សត្រ អំពាវនាវដល់ជនរួមជាតិចូលរួមដាំដើមឈើគ្រប់ប្រភេទឲ្យបានច្រើន ពិសេសដើមត្នោតតំណាងអត្តសញ្ញាណជាតិ

  • Phea ra
  • កក្កដា ៩, ២០២៣
  • 0

ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានព្រះរាជឱង្ការអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យបន្តចូលរួមការពារព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ ដើម្បីធានាធនធានទាំងនេះ សម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ និងសុំឱ្យ ប្រជាពលរដ្ឋយកចិត្តទុកដាក់ធ្វើកសិកម្មចម្រុះឱ្យអស់សក្តានុពលដែលមានតាមសហគមន៍ ដោយពុំបាច់ពឹងតែលើផលនៃអនុផលព្រៃឈើឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ អង្គព្រះមហាក្សត្រ ក៏អំពាវនាវឱ្យជនរួមជាតិបន្តដាំដើមត្នោត ដែលជារុក្ខជាតិអត្តសញ្ញាណជាតិ និងដើមឈើកម្រផ្សេងទៀតផងដែរ។ ព្រះអង្គមានព្រះរាជបន្ទូលទៀតថា «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់ព្រះសង្ឃ អាជ្ញាធរដែនដី និងបងប្អូនជនរួមជាតិ មេត្តា ចូលរួមដាំដើមឈើគ្រប់ប្រភេទឱ្យបានច្រើន ក្នុងនោះក៏មានត្នោតដែលជារុក្ខជាតិតំណាងអត្តសញ្ញាណជាតិយើង។ […]

ការជួសជុលខ្លោងទ្វារខាងកើតនៃប្រាសាទតាព្រហ្ម គ្រោងបញ្ចប់នៅដើមឆ្នាំ២០២៤

  • Phea ra
  • ធ្នូ ២០, ២០២៣
  • 0

ប្រធានគ្រប់គ្រងការដ្ឋានជួសជុលនៅប្រាសាទតាព្រហ្ម លោក Chitranjan Kumar ឱ្យដឹងថា ដំណើរការជួសជុលខ្លោងទ្វារខាងកើតនៃប្រាសាទតាព្រហ្ម គឺធ្វើតាមបច្ចេកទេសអាណាស្ទីឡូ ដោយរើគំនរថ្មខ្លោងទ្វារទាំងមូលដែលដួលរលំបាក់បែក ដើម្បីស្វែងរកទីតាំងដើមឡើងវិញ។ ប្រធានគ្រប់គ្រងការដ្ឋានរូបនេះបន្តទៀតថា ការងាររយៈពេលជាច្រើនខែមកនេះ ក្រុមការងារជួសជុលបានពង្រឹងគ្រឹះ និងរៀបចំរចនាសម្ពន្ធនៃខ្លោងទ្វារទាំងមូលឡើងវិញ។ ស្វែងរកថ្មដែលបានបាត់មកដាក់នៅតាមទីតាំងដើម។ រីឯ ទីតាំងដែលបាត់បង់ថ្ម ឬថ្មខូចខាត គឺដាក់បន្ថែមថ្មថ្មីជំនួសដើម្បីទល់ទ្ររចនាសម្ពន្ធផ្សេងៗ។ បច្ចុប្បន្ន ក្រុមការងារបានខិតខំជួសជុលខ្លោងទ្វារខាងកើតនៃប្រាសាទតាព្រហ្ម ដោយបានសម្រេច៦០ភាគរយហើយ។ លោក Chitranjan Kumar បញ្ជាក់ទៀតថា […]