តើពិភពលោកទាំងមូលកំណត់និយមន័យ ភាពមានការងារធ្វើ​ ឬគ្មានការងារធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច? 

អង្គការសហប្រជាជាតិ ធនាគារពិភពលោក មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ឬធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ី និងអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ(ILO) បានឯកភាពគ្នាកំណត់លើនិយមន័យនៃភាពមានការងារធ្វើដោយសំដៅលើអ្នកមានអាយុ ១៥ឆ្នាំឡើង ដែលក្នុងរយៈពេលមួយអាទិត្យ ឬ៧ថ្ងៃចុងក្រោយ  បានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពធ្វើការងារ ឬផ្តល់សេវាកម្ម ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ខែ ឬប្រាក់ចំណេញបើទោះបីជាធ្វើការនៅបរទេស ឬក្នុងស្រុកក៏ដោយ ហើយបើទោះបីជាកំពុងមានជំងឺ​ សម្រាកពីការងារ ជួបគ្រោះថ្នាក់ការងារ កំពុងសិក្សា ឬកំពុងទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល ឬក្នុងពេលលំហែរមាតុភាពក្តីក៏ចាត់ទុកថាមានការងារដែរ។ 

និយាយជារួមអង្គការអន្តរជាតិទាំងនេះ ឱ្យនិយមន័យយ៉ាងសាមញ្ញថា អ្នករត់មូតូកង់បី អ្នករត់ស៊ីក្លូ ឬអ្នកលក់នុំចំណី អ្នកស្រែចំការ ឬធ្វើរបរកសិកម្មផ្សេងៗ ឱ្យតែធ្លាប់ធ្វើការបាន៧ថ្ងៃក្នុងមួយខែក៏សុទ្ធតែរាប់អ្នកមានការងារទាំងអស់។ នេះគឺជាអត្ថន័យដែលកំណត់ជាសកល ហើយត្រូវបានយកជានិយាមវាស់វែងរកភាគរយនៃអ្នកមានការងារធ្វើ ឬអត់មានការងារធ្វើ។ 

ដោយឡែកនិយមន័យនៃអ្នកអត់មានការងរធ្វើវិញគឺសំដៅលើបុគ្គលទាំងឡាយណាដែលស្ថិតនៅក្នុងអាយុធ្វើការ ដែលមិនមានការងារ និង កំពុងស្វែងរកការងារ និង អាចទទួលយកឱកាសការងារ ឬអាចធ្វើការងារបានប្រសិនបើមាន។ និយមន័យនេះ គឺត្រូវបានកំណត់ជាសកល និងអន្តរជាតិដែលគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់។ 

យោងតាមនិយមន័យខាងលើនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចជាកម្ពុជាជាទូទៅតែងមានចំនួនអត្រា​អ្នកអត់ការងារធ្វើទាប ដោយប្រជាជនភាគច្រើនបំផុតមានការងារធ្វើ ដែលអាចជាការងារក្នុងវិស័យកសិកម្ម ឬការងារក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធជាដើម។ តាមនិយមន័យនេះ ទិន្នន័យដែលបានទាញចេញពីអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) បានបង្ហាញថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩១ ប្រទេសកម្ពុជារក្សាបាននូវអត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើ នៅក្នុងកម្រិតមួយទាបប្រមាណ ១% ហើយកម្រិតនៃអត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើនេះ គឺទាបជាងគេប្រសិនបើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងបណ្តាក្រុមប្រទេស ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចប្រហាក់ប្រហែលកម្ពុជា និងទាបជាងបណ្តាប្រទេសនានា នៅក្នុងតំបន់ ដូចជាប្រទេសថៃ វៀតណាម និងឡាវជាដើម។ ជាក់ស្តែង ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះ អង្គការ ILO បានប៉ាន់ស្មានថាប្រទេសកម្ពុជា មានអត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើប្រមាណ ០,៣% ប៉ុណ្ណោះ។ 

និយមន័យនេះ ត្រូវបានសកលនៅទូទាំងពិភពលោកប្រើប្រាស់ដើម្បីប្រមូលទិន្នន័យ និងផលិតស្ថិតិទាក់ទងនឹងអ្នកមានការងារធ្វើ និងអ្នកអត់ការងារធ្វើ ហើយគ្មានប្រទេសណាមួយ រួមទាំងកម្ពុជាផង អាចផ្លាស់ប្តូរនិយមន័យនេះបានឡើយ។ 

ខាងក្រោមនេះ មានភ្ជាប់ពីរបៀបគណនាពីចំនួនអ្នកមានការងារធ្វើ និងអ្នកអត់ការងារធ្វើ រួមទាំងស្ថិតិនៃភាពមានការងារធ្វើរបស់កម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់។ 

ទី១. របៀបគណនា អត្រាអ្នកមានការងារធ្វើ (%)  = ចំនួនអ្នកមានការងារធ្វើ / (ចំនួនអ្នកមានការងារធ្វើ + ចំនួនអ្នកអត់ការងារធ្វើ) x 100%

ទី២. របៀបគណនា អត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើ (%)  = ចំនួនអ្នកអត់ការងារធ្វើ / (ចំនួនអ្នកមានការងារធ្វើ + ចំនួនអ្នកអត់ការងារធ្វើ) x 100%

តារាងទី១៖ អត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើតាមបណ្តាប្រទេស និងក្រុមប្រទេសមួយចំនួនឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ (ប៉ាន់ស្មាន)
ប្រទេស20192020202120222023
កម្ពុជា0.10.30.30.40.3
ឡាវ3.33.63.62.62.9
ថៃ0.71.11.00.90.8
វៀតណាម1.72.12.41.91.7
អាស៊ាន2.43.02.92.62.4
ឥណ្ឌូនេស៊ី3.64.33.83.63.3
ជប៉ុន2.42.82.82.62.6
អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (ប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលទាប)6.06.36.56.26.3

ប្រភព៖https://ilostat.ilo.org/data/#

តារាងទី២៖ អត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើតាមតំបន់ និងភេទ (ក្រុមអាយុ ១៥ – ៦៤ឆ្នាំ), ២០២១ 

ភេទ/តំបន់កម្ពុជាភ្នំពេញតំបន់ទីប្រជុំជនផ្សេងជនបទ
សរុប1.01.21.20.9
ស្រី1.21.21.31.1
ប្រុស0.91.21.10.8

ប្រភព៖ អង្កេតសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកិច្ចកម្ពុជា (CSES) ឆ្នាំ២០២១

តារាងទី៣៖ អត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើតាមតំបន់ និងភេទ (ក្រុមអាយុ ១៥ ឆ្នាំឡើង), ២០១៩ 

ភេទ/តំបន់កម្ពុជាតំបន់ទីប្រជុំជនបទ
សរុប1.21.01.4
ស្រី1.21.01.3
ប្រុស1.21.01.4

ប្រភព៖ អង្កេតកម្លាំងពលកម្ម (LFS) ឆ្នាំ២០១៩