ទស្សនៈបណ្ឌិត៖ ភាពសាមញ្ញរបស់សម្តេចធិបតី ជាគំរូដ៏ត្រចះត្រចង់សម្រាប់នាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រីឯទៀត

“សម្តេចធិបតី ជាមេដឹកនាំរបស់ប្រជាជន ជ្រើសរើសដោយប្រជាជន និងដើម្បីប្រជាជន។ ភាពសាមញ្ញរបស់សម្តេចធិបតី ជាគំរូដ៏ត្រចះត្រចង់សម្រាប់នាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រីឯទៀត ដែលមានឥរិយាបថបែបអភិជននិយមដែលនៅដាច់សែនឆ្ងាយពីប្រជាជន សូមផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថទៅជាមនុស្សរបស់ប្រជាជន និងដើម្បីប្រជាជន”។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោ បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ ជាថ្មីម្តងទៀត សម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបង្ហាញភាពសាមញ្ញា និងស្និទ្ធស្នាលជាមួយបងប្អូនអាជីវករ មគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងភ្ញៀវបរទេស ព្រមទាំងថ្វាយបង្គំព្រះ នៅវត្តឥន្ទបត្តបុរីខាងជើង និងខាងត្បូងអង្គរវត្តនាថ្ងៃ១៥ […]

ការបោកប្រាស់ដែលមិនចេះខ្មាសអៀន

ទោះបីជាក្រុមអ្នកបច្ចេកទេសបានពន្យល់ច្បាស់លាស់អំពីផែនទី Google Map ថាជាផែនទីរបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជនដែលគេបង្កើតឡើងក្នុងគោលដៅធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងមិនមែនជាឧបករណ៍សម្រាប់វាស់វែងព្រំដែនរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋក៏ដោយ ក៏បុគ្គលរូបនេះនៅតែនិយាយដដែលដោយមិនចេះអៀនខ្មាសទាល់តែសោះ។ នេះដោយសារតែមនោគមន៍វិជ្ជានយោបាយប្រឆាំងជ្រុលនិយមបានដុះស្លែក្រាស់ពេកក្នុងប្រព័ន្ធគំនិតរហូតមិនអាចកែបាន។  យើងសាកស្រមៃថា ប្រសិនបើបុគ្គលបែបនេះឡើងកាន់អំណាចដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ហើយស្រាប់តែប្រកាសយកផែនទី Google Map ដើម្បីវាស់វែងខណ្ឌសីមា និងការបោះបង្គោលព្រំដែន ពេលនោះប្រទេសជិតខាងច្បាស់ជាអស់សំណើចផង ឆ្ងល់ផងថា មិនគួរមានមេដឹកនាំបែបនេះនៅក្បែរខាងទាល់តែសោះ។ កុំថាឡើយតែផែនទី Google Map ទោះបីជាផែនទីណាក៏ដោយដែលផលិតដោយក្រុមហ៊ុនឯកជនហើយមានគោលដៅពាណិជ្ជកម្មគឺគ្មានតម្លៃសម្រាប់ការងារកំណត់ព្រំដែនរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋឡើយ។  នៅលើពិភពលោកនេះ ការងារខណ្ឌសីមានិងការបោះបង្គោលព្រំដែន គេពឹងផ្នែកតែទៅលើផែនទីដែលមានការទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ ហើយដែលប្រទេសជិតខាងពាក់ព័ន្ធព្រមព្រៀងទទួលយកទាំងអស់គ្នា។ […]

ទស្សនៈតាបូរណ៍៖ មរតករបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងការបែកបាក់នៃប្រទេសកម្ពុជា

ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាត្រូវបានកំណត់ដោយមេដឹកនាំដ៏មានឥទ្ធិពល និងអ្នកដឹកនាំដែលមានចក្ខុវិស័យដែលកេរដំណែលបានបង្រួបបង្រួមអត្តសញ្ញាណជាតិ។ ក្នុងចំណោមនោះ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានភាពលេចធ្លោជាឥស្សរជនដ៏អស្ចារ្យ ដែលរជ្ជកាលនៅចុងសតវត្សទី១២ ជារឿយៗត្រូវបានចាត់ទុកថាជាយុគសម័យមាសសម្រាប់អាណាចក្រខ្មែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចាប់តាំងពីការធ្លាក់ចុះនៃការដឹកនាំដ៏រឹងមាំរបស់ព្រះអង្គមមក ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រឈមមុខនឹងការបែកបាក់ និងភាពមិនចុះសម្រុងគ្នា ។ អត្ថបទនេះស្វែងយល់ពីឥទ្ធិពលនៃកេរដំណែលរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងការបែកបាក់ជាបន្តបន្ទាប់ដែលបានកើតឡើងក្នុងនគរ។ *សម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ត្រូវបានគេប្រារព្ធមិនត្រឹមតែសម្រាប់ការសញ្ជ័យខាងយោធារបស់ព្រះអង្គប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានការចូលរួមចំណែកផ្លាស់ប្តូររបស់ព្រះអង្គចំពោះស្ថាបត្យកម្ម សាសនា និងសុខុមាលភាពសង្គមផងដែរ។ នៅក្រោមរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គដែលលាតសន្ធឹងពីឆ្នាំ ១១៨១ ដល់ឆ្នាំ ១២១៨ អាណាចក្រខ្មែរបានជួបប្រទះនឹងការរីកចំរើននៃវប្បធម៌ […]

ផ្តាំទៅលោក គឹម សុខ «សុខ ត្រូវចាំថា ឆ្កែដែលខាំគេមិនរើសមុខ គេហៅថា ឆ្កែឆ្កួត!»

ជាដំបូង ខ្ញុំសុំការអធ្យាស្រ័យពីបងបងប្អូនខ្មែរទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសដែលខ្ញុំប្រើប្រាស់ពាក្យពេជន៍អសុរោះ និងធ្ងន់ៗបែបនេះ។ នេះ គឺដោយសារតែខ្ញុំមិនអាចរកពាក្យពេជន៍ឯណាដែលល្អជាងនេះទេសម្រាប់ប្រៀបប្រដូចអ្នកវិភាគចេះគ្រប់រឿង គឹម សុខ នេះ។ អ្នកវិភាគរូបនេះ អាក្រក់អាក្រី ជូរជាតិរកអ្នកណាប្រៀបផ្ទឹមមិនបាន ខ្លួននៅឯជើងមេឃឯណោះ តែធ្វើដូចដឹងច្បាស់ណាស់រឿងនៅក្នុងប្រទេស ដឹងជាងខ្ញុំនៅក្នុងស្រុកឯណេះទៅទៀត។  នៅថ្ងៃនេះ ក្រុមអ្នកនាំពាក្យនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា បានចេញមកទាត់ចោលហើយនូវការចោទប្រកាន់ទាំងងងើលរបស់អ្នកវិភាគក្បាលទំពែករូបនេះលើលោកជំទាវ ពេជ ចន្ទមុន្នី ភរិយារបស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា បានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុន […]

តាបូរណ៍៖ មូលនិធិហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមព្រំដែនទទួលបានការគាំទ្រដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក

“មូលនិធិហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមព្រំដែន” ដែលត្រូវបានស្នើឡើងថ្មីៗ បានឃើញការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃការគាំទ្រ ដោយទទួលបានមតិយោបល់ពីប្រជាពលរដ្ឋជាង ១លាននាក់ក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែ ២៤ ម៉ោងបន្ទាប់ពីការប្រកាសរបស់ខ្លួន។ការឆ្លើយតបដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់នេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីការរួមបញ្ចូលគ្នានៃមោទនភាពជាតិ និងទំនុកចិត្តលើការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច និងការការពារផលប្រយោជន៍ជាតិ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមតំបន់ព្រំដែន ដែលជារឿយៗត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយសម្ភារៈបរិក្ខារដែលមិនបានរក្សាទុក និងលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ធនធានមានកម្រិត។ ក្រុមអ្នកគាំទ្របានសម្តែងនូវអារម្មណ៍ជាតិនិយមយ៉ាងខ្លាំង ដោយលើកឡើងថា ការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅក្នុងតំបន់ទាំងនេះមិនត្រឹមតែលើកកំពស់ជីវភាពសម្រាប់សហគមន៍មូលដ្ឋានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងពង្រឹងបូរណភាពទឹកដីរបស់កម្ពុជា។ ប្រជាពលរដ្ឋជឿជាក់ថា ការវិនិយោគដែលផ្តោតលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមព្រំដែនមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការការពារអធិបតេយ្យភាពរបស់ពួកគេ និងលើកកម្ពស់ឯករាជ្យភាពសេដ្ឋកិច្ច។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃភាពសាទរចំពោះមូលនិធិហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក៏បានជំរុញឱ្យមានការពិភាក្សាទាក់ទងនឹងមនោសញ្ចេតនានយោបាយដ៏ទូលំទូលាយផងដែរ។ ការស្ទង់មតិនាពេលថ្មីៗនេះបានគូសបញ្ជាក់ពីប្រតិកម្មយ៉ាងសំខាន់ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល ដោយបង្កើនការព្រួយបារម្ភអំពីទំនុកចិត្ត និងការរំពឹងទុករបស់សាធារណជន។ ខណៈពេលដែលរដ្ឋាភិបាលបន្តបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះការអភិវឌ្ឍន៍ […]

ទស្សនៈបណ្ឌិត ចំពោះ «មូលនិធិកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមព្រំដែន»

លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ លើកឡើង៥ចំណុច ចំពោះ «មូលនិធិកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមព្រំដែន»។ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវរូបនេះ មើលឃើញថា ចំពោះ «មូលនិធិកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមព្រំដែន» គឺអាចបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់អធិបតេយ្យភាពដែនដី ដែលរាជរដ្ឋាភិបាល បានធ្វើកន្លងមក ហើយបើកទូលាយឱ្យអ្នកស្នេហាជាតិទាំងឡាយ ទទួលបានឱកាសចូលរួមសកម្មភាពអភិវឌ្ឍនានា តាមព្រំដែនប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបក្លាយជាម្ចាស់ ជារបងយ៉ាងពិតប្រាកដ មិនរើសអើងពណ៌សម្បុរនយោបាយ ពោលគឺប្រមូលផ្តុំកម្លាំងជាតិ ចំពោះបញ្ហាអធិបតេយ្យ។ បើតាមលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការប្រកាសបង្កើត […]

កំដៅ​ថ្ងៃក្តៅមិនមែនជាឧបស​គ្គរបស់​សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុង​​ការចុះក្តាប់ផ្ទាល់ពីសុខទុក្ខរបស់​ពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋាន​នោះទេ

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា កាលពីព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៤ សីហា ២០២៤ បានចុះទៅកាន់សាលាបឋមសិក្សាត្រពាំងក្អែក ក្នុងភូមិត្រពាំងក្អែក សង្កាត់វាលពង់ ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ។ ការអញ្ជើញចុះផ្ទាល់ មិនបានប្រាប់ឲ្យដឹងជាមុននេះ ជាសកម្មភាពបេសកកម្មក្រៅផ្លូវការរបស់សម្តេច ដើម្បីស្វែងយល់ជាក់ស្តែង ពីវឌ្ឍនភាពនៃការជំរុញអនុវត្តវិធានការគន្លឹះវិស័យអប់រំ។ រយៈពេល១ឆ្នាំ ក្នុងតំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តី សម្តេចធិបតី ហ៊ុ​ន ម៉ាណែត បានចុះជួបផ្ទាល់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ […]

ឯកឧត្តម ប៉ែន បូណា៖ នេះហើយជាមនុស្សដែលចេះតែបើកមាត់ តែបិទភ្នែក បិទត្រចៀក និងបិទខួរក្បាល

រឿងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ថ្នាក់ដឹកនាំបានពន្យល់រាប់ដងមិនឈ្នះដែលសូម្បីតែកូនក្មេងថ្នាក់បឋមក៏អាចយល់បានថា រាជរដ្ឋាភិបាលមិនបានខ្ចីលុយគេសូម្បីតែមួយសេនឡើយ។ គម្រោងនេះវិនិយោគតាមរូបមន្ត៖ សាងសង់-ប្រតិបត្តិការ- ផ្ទេរ ( BOT) ដែលវិស័យឯកជនជាអ្នកបោះទុនទាំងស្រុង។ ពេលសាងសង់រួចរាល់ ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគនឹងធ្វើប្រតិបត្តិការដោយយកកម្រៃសេវាពីកប៉ាល់ដែលឆ្លងកាត់។ ដល់ពេលផុតកំណត់ ក្រុមហ៊ុននឹងផ្ទេរឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង។ ការវិនិយោគទៀតសោតគឺខ្មែរគ្រប់គ្រង មិនមែនបរទេសទេ។ នេះជាការវិនិយោគដែលចំណេញទាំងអស់គ្នា៖ ក្រុមហ៊ុនក៏ចំណេញតាមរយៈប្រាក់ចំណូលពីការប្រើប្រាស់ព្រែកជីកនេះ។ អ្នកប្រើប្រាស់ព្រែកជីកក៏ចំណេញពីព្រោះពួកគេចំណាយតិចជាងមុននិងប្រើពេលក៏តិចជាងមុន។ ចំណែករាជរដ្ឋាភិបាលនឹងទទួលបានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងនៅពេលចប់កិច្ចសន្យាប្រតិបត្តិការ។ ក្រៅពីនេះ មានផលចំណេញជាច្រើនទៀតសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចជាមានទឹកសម្រាប់ធ្វើស្រែចម្ការ ចិញ្ចឹមសត្វ អេកូទេសចរណ៍ និងការបង្កើតមុខរបរផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។ […]

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ទង្វើជ្រុលនិយមក្នុងសង្គមនយោបាយកម្ពុជា តម្រូវឱ្យសមត្ថកិច្ចមានវិធីសាស្ត្រល្អៗដោះស្រាយ ដើម្បីធានាស្ថិរភាពសង្គម

នៅក្នុងសង្គមជាតិនីមួយៗ តែងតែមានក្រុមមនុស្សដែលមាននិន្នាការផ្សេងៗពីគ្នា ដែលក្នុងនោះ ដែលគេអាចបែងចែកបានទៅជា៣ប្រភេទគឺក្រុមឆ្វេងនិយម ក្រុមស្ដាំនិយម និងក្រុមកណ្ដាលនិយម ដែលក្រុមទាំង៣នេះ តែងតែមានការនិន្នាការប្រឆាំងគ្នាស្ទើតែនៅគ្រប់ករណី ឬគ្រប់ហេតុការណ៍ទាំងអស់នៅក្នុងសង្គមរាប់ចាប់តាំងពីក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងដំណើរការនៃសង្គម។ នៅក្នុងសច្ចភាពជាក់ស្ដែង នៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗ ពិសេសនៅក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ការអភិវឌ្ឍជាតិ ទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីក្រុមមនុស្សទាំងអស់នៅក្នុងសង្គម ពីគ្រប់និន្នាការទាំងអស់។ ទោះជាយ៉ាងណា ចរន្តជ្រុលនិយមដែលកើតចេញពីការប្រកាន់ជំហរ ឬនិន្នាការដាច់ខាតរបស់មនុស្សមួយក្រុមណាមួយនៅក្នុងសង្គម ក៏អាចរុញច្រានសង្គមឱ្យប្រាសចាកពីគន្លងអភិវឌ្ឍផងដែរ។ នៅក្នុងសង្គមនយោបាយកម្ពុជា សកម្មភាពភាពជ្រុលនិយមតែងតែឧស្សាហ៍ផ្ទុះឡើងជាញឹកញាប់ ស្តែងឡើងតាមឥរិយាបថ ៥យ៉ាងសំខាន់ៗ […]

ទស្សនៈបណ្ឌិត៖ សូមជៀសចាកឆ្ងាយពីក្រុមពាក់ស្រោមស្នេហាជាតិ ដែលនាំឱ្យជាតិយើងបែកបាក់

សំណុំរឿង CLV-DTA ប៉ុន្មានអាទិត្យនេះ ដ្បិតស្តាប់ទៅរាងច្របូកច្របល់និងស្មុគស្មាញបន្តិច តែអ្វីដែលយើងទទួលបានគឺស្មារតីជាតិដែលកើតចេញពីបេះដូងបរិសុទ្ធរបស់ប្រជារាស្ត្រនិងរាជរដ្ឋាភិបាល។ ទាំងរដ្ឋទាំងរាស្ត្ត្រសុទ្ធតែផ្តល់អាទិភាពខ្ពស់លើបញ្ហាព្រំដែន អធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ និងបូរណភាពទឹកដី។ ទាំងរដ្ឋទាំងរាស្ត្រសុទ្ធតែខ្វល់ខ្វាយរឿងនេះដូចគ្នា។ ដូច្នេះ បើរដ្ឋប្រឹង មានរាស្ត្រគាំទ្រ ស្រុកយើងគង់វង្សយូរអង្វែងហើយ។ សូមស្មារតីជាតិដ៏បរិសុទ្ធកើតមានក្នុងដួងចិត្តខ្មែរគ្រប់ៗរូប ហើយសូមជៀសចាកឆ្ងាយពីក្រុមពាក់ស្រោមស្នេហាជាតិដែលនាំឱ្យជាតិយើងបែកបាក់។ ខ្លឹមសារខាងលើងនេះជាការលើកឡើងរបស់លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤៕